Geschreven door Ruth Wolters, geneeskundestudent
Minder feestelijk dan gedacht, intoxicaties
Volle kroegen, dansende mensen en lekkere meezingers. Dat klinkt voor velen als een perfecte avond uit. Helaas kan deze avond ook uitlopen in een drama. Het gebeurt regelmatig dat jongeren tijdens het uitgaan een te grote hoeveelheid alcohol, medicatie of zelfs drugs binnenkrijgen. Als arts op de spoedeisende hulp krijg je deze patiënten dan ook geregeld te zien. Maar wat voor symptomen passen bij de verschillende soorten intoxicaties?
Allereerst is het belangrijk om de patiënt volledig te controleren en behandelen door middel van de ABCDE-methode. Hierbij verleen je eerste hulp volgens het principe “treat first what kills first”.
Na adequate behandeling kan gekeken worden naar de intoxicatie. Bij een alcoholintoxicatie zie je vooral jongeren of alcoholverslaafden. Enkele minuten na inname moeten ze braken en komen ze minder goed uit hun woorden. Na enkele uren ontstaan er meer systemische problemen. Hierbij kun je denken aan het ontstaan van hartritmestoornissen en een leverinsufficiëntie. Ze kunnen zelfs in coma raken. Bij een opioïdenintoxicatie gaat het om een toxische hoeveelheid van bijvoorbeeld morfine, codeïne en oxycodon. Het verschilt per middel wat de symptomen zijn. Vaak gaat het om braken, problemen met ademen, sedatie, spraakstoornissen en uiteindelijk coma.
Intoxicatie met insecticiden en paddenstoelen
Een cholinergisch syndroom ontstaat door toxische inname van o.a. insecticiden en paddenstoelen. Binnen enkele minuten zie je de persoon braken, incontinent worden voor urine en ontlasting en wordt het ademhalen lastiger. Wegrakingen en coma behoren ook tot de kenmerken.
Het anticholinerg syndroom kan ontstaan bij overmatige inname van bijvoorbeeld een hoge dosis antipsychotica, antihistaminica en spierverslappers. Binnen 1-2 uur ontstaan hallucinaties, hartritmestoornissen en wegrakingen. Als laatste het sympaticomemetisch syndroom. Dit komt door inname van een toxische hoeveelheid van middelen zoals amfetamine, cocaïne en XTC-achtige stoffen. Typisch bij dit syndroom is braken, agitatie, hartritmestoornissen, hallucinaties en wegrakingen.
Bovenstaande intoxicaties kunnen behandeld worden met geactiveerd kool, maag- of darmspoelingen of een antidotum. Afhankelijk van het middel en de ernst wordt bepaald wat er moet gebeuren.
Hartslag | Ademhaling | Temperatuur | Pupillen | Bewustzijn | Overig | |
Alcoholintoxicatie | ↓ | ↑ | ↑/ ↓ | =/gedilateerd | ↓ | Ataxie |
Opioïdenintoxicatie | ↓ | ↓ | ↓ | Vernauwd (Pinpoint) |
↓ | Hyperreflexie |
Cholinergisch syndroom |
↑/ ↓ | ↓ | = | Vernauwd (Pinpoint) |
↓ | Klamme, bleke huid Peristaltiek ↑ Speeksel ↑ |
Anticholinerg syndroom |
↑ | ↑ | ↑ | Gedilateerd | ↓/= | Warme, droge, rode huid Peristaltiek ↓ |
Sympaticomimetisch syndroom |
↑ | ↑ | ↑ | Gedilateerd | ↓/= | Klamme, bleke huid Speeksel ↓ Tremor |